Viêm amidan ở trẻ: Nguyên nhân, triệu chứng và cách chữa trị

Đặt lịch hẹn

×

Viêm amidan ở trẻ: Nguyên nhân, triệu chứng và cách chữa trị

Viêm amidan ở trẻ: Nguyên nhân, triệu chứng và cách chữa trị

Đặt lịch

Viêm amidan ở trẻ có thể xuất hiện cho các yếu tố thời tiết, vệ sinh họng kém sạch hay các yếu tố bên ngoài khiến các vi khuẩn, virus xâm nhập và phát triển mạnh mẽ. Bên nếu không can thiệp kịp thời sẽ gây ra rất nhiều ảnh hưởng tới sự phát triển của trẻ nhỏ.

Viêm amidan ở trẻ là gì? 

Viêm amidan là bệnh lý về đường hô hấp phổ biến có thể xuất hiện ở cả người lớn lẫn trẻ nhỏ. Bệnh xảy ra khi các amidan bị tấn công bởi các vi khuẩn, virus làm kích ứng các yếu tố sưng viêm và đau nhức. Kèm theo đó bé cũng gặp phải một số triệu chứng như sốt cao kéo dài, đau họng, mệt mỏi và sụn cân nhanh.

Theo đó amidan là một tổ chức lympho nằm trong hệ thống tai mũi họng và có vai trò loại bỏ các vi khuẩn, virus đang xâm nhập vào cổ họng. Bạn có thể nhìn thấy amidan ở cuối lưỡi khi há miệng và soi trong gương. Khi amidan suy yếu thì sức khỏe cũng bị ảnh hưởng theo do hệ miễn dịch hoạt động kém. 

Tương tự như người lớn, viêm amidan ở trẻ em cũng chia thành hai dạng

• Viêm Amidan cấp tính: thường do các vi khuẩn virus sinh sôi và phát triển mạnh mẽ. Bệnh có xu hướng xuất hiện trong thời gian ngắn, các triệu chứng không đáng kể và có thể điều trị hoàn toàn nếu phát hiện sớm. 
• Viêm Amidan mãn tính: bệnh có xu hướng tái phát nhiều lần với các triệu chứng nguy hiểm hơn. Người bệnh vô cùng mệt mỏi và việc điều trị rất khó khăn để bệnh dứt điểm hoàn toàn. 

Các biến chứng nguy hiểm có thể xuất hiện ở trẻ em nếu không nhanh chóng xử lý đúng cách như sốt cao kéo dài, sốt thấp khớp, chứng ngưng thở khi ngủ, áp xe hay viêm cầu thận cấp cực kỳ nguy hiểm. Do đó phụ huynh cần sớm phát hiện các triệu chứng và nhanh chóng đưa bé đến bệnh viện để kịp thời điều trị.

Nguyên nhân viêm amidan ở trẻ nhỏ

Có rất nhiều nguyên nhân gây viêm amidan ở trẻ em, thường là liên quan đến chế độ sinh hoạt kém khoa học của các bé. Tìm chính xác nguyên nhân sẽ giúp việc điều trị đạt kết quả tốt hơn và hạn chế tối đa các tác dụng phụ từ thuốc nguy hiểm cho trẻ nhỏ.

Các nguyên nhân chính gây bệnh bao gồm

• Mắc thức ăn trong amidan: Do cấu trúc amidan thường có dạng khe hốc khá phức tạp nên đôi khi việc vệ sinh răng miệng không thể loại bỏ hết khiến các thức ăn vướng mắc tại đây. Các vi khuẩn có điều kiện phát triển  mạnh mẽ và kích ứng các yếu tố sưng viêm tại amidan. 
• Yếu tố thời tiết: Sự thay đổi đột ngột của thời tiết khiến những bé có sức đề kháng kém không kịp thích nghi, hệ hô hấp bị tổn thương và khiến cổ họng đau rát, amidan sưng đỏ. 
• Do chế độ sinh hoạt hằng ngày: trẻ em là đối tượng cực kỳ hiếu động, tích tìm hiểu và đùa nghịch. Tuy nhiên sau khi khám phá đặc biệt ở những nơi nhiều bụi bẩn, đất hay hay khi vừa ra ngoài về bé chưa chú ý đến việc vệ sinh. Nếu bé đưa tay lên mắt, mũi miệng lúc này sẽ mang theo các vi khuẩn xâm nhập vào họng và kích ứng các yếu tố gây bệnh. 
• Không vệ sinh răng miệng đúng cách: Lười đánh răng chính là nguyên nhân hàng đầu khiến các vi khuẩn virus phát triển mạnh mẽ. Đặc biệt các thức ăn nếu không được làm sạch sẽ hình thành mảng bám tại chân răng và làm tăng nguy cơ sâu răng. 
• Mắc các bệnh lý: một số bệnh lý về hô hấp như Viêm xoang, viêm mũi, viêm họng,… cũng là những yếu tố gây bệnh rất cao. Do lúc này bên trong niêm mạc đã có sẵn vi khuẩn, nhanh chóng lây lan đến amidan và tấn công nó khiến bệnh trầm trọng hơn.
• Một số nguyên nhân khác: Sự xâm nhập của một số nhóm vi khuẩn virus khác như virus sởi, cúm, ho gà, liên cầu khuẩn, tụ cầu khuẩn cũng là yếu tố làm tăng nguy cơ mắc bệnh do sự suy giảm của hệ miễn dịch. 

Triệu chứng viêm amidan ở trẻ em

Các triệu chứng ban đầu của bệnh rất giống với các chứng cảm cúm, viêm họng thông thường nên rất dễ nhầm lẫn. Tuy nhiên mức độ bệnh có phần trầm trọng hơn nên phụ huynh cần sớm nhận biết để kịp thời xử lý.

Nhìn chung các triệu chứng đặc trưng của bệnh bao gồm

• Amidan có dấu hiệu sưng đỏ có thể nhìn thấy rõ khi bé há miệng
• Hơi thở có mùi hôi rõ rệt kể cả sau khi đã đánh răng do sự hoạt động của các vi khuẩn. 
• Amidan có thể xuất hiện đốm trắng bám quan niêm mạc họng, tuy nhiên cũng có thể không, thường do do liên cầu khuẩn
• Trẻ cảm thấy khô đắng miệng, lưỡi trắng
• Cổ họng đau rát, nuốt nước bọt hay thức ăn cũng cảm thấy khó khăn
• Ho nhiều gây khàn giọng, có thể ho có đờm. 
• Nuốt nước bọt hay chảy nước rãi thường xuyên
• Ù tai, đau nhức tai do họng và tai có liên thông trực tiếp với nhau qua vòi nhĩ
• Trẻ bị sốt cao, có thể lên tới 38 độ kèm theo xuất hiện phát ban ở cổ, lưng hay mặt
• Có thể nổi hạch dưới hàm gây sưng đau
• Trẻ nhỏ quấy khóc liên miên, đặc biệt là về đêm
• Trẻ có xu hướng ngủ ngáy do thở bằng miệng

Trong trường hợp bệnh đã kéo dài mãn tính thì các triệu chứng sẽ xuất hiện nhiều hơn khiến bé mệt mỏi. Việc ăn uống khó khăn kéo dài cùng hệ miễn dịch suy giảm khiến bé giảm cân thấy rõ. Phụ huynh cần nhanh chóng đưa con đi kiểm tra để có thể phát hiện bệnh kịp thời.

Điều trị viêm amidan ở trẻ em

Việc điều trị viêm amidan ở trẻ em có thể khó khăn hơn do các cơ quan nội tạng của bé chưa thực sự phát triển ổn định nên việc dùng thuốc có thể gây một số ảnh hưởng không tốt. Tùy mức độ tổn thương và tình trạng bệnh, bác sĩ sẽ chỉ định các phương pháp phù hợp để nhanh chóng cải thiện sức khỏe nhất.

Dùng thuốc Tây

Việc sử dụng thuốc Tây sẽ giúp loại bỏ một số vi khuẩn, virus để ngăn ngừa sự tấn công của chúng bên trong niêm mạc họng và amidan. Tuy nhiên hầu hết các loại thuốc chỉ được dùng trong thời gian ngắn để hạn chế các tác dụng phụ không tốt khác.

Các loại thuốc chủ yếu được dùng trong điều trị viêm amidan cho trẻ em như

• Thuốc Acetaminophen: dùng khi bé có xuất hiện các triệu chứng sốt cao và giảm đau đáng kể.
• Thuốc kháng sinh (Penicillin): thường được dùng cho trẻ nhỏ vì ít tác dụng phụ nhất để tiêu diệt tối đa các vi khuẩn hoặc liên cầu khuẩn, không có tác dụng với virus. Có thể dùng ở cả dạng viên uống hay tiêm tùy trường hợp.
• Thuốc kháng viêm không Steroid: giúp giảm sưng viêm tại amidan đồng thời hỗ trợ giảm đau rát họng.

Việc dùng thuốc cần thực hiện theo đúng chỉ định của bác sĩ, tuyệt đối không nên lạm dụng quá mức do có thể gây ra rất nhiều tác dụng phụ. Nếu hết đơn thuốc mà các triệu chứng của bé không giảm cần liên hệ ngay cho bác sĩ để kịp thời hỗ trợ.

Điều trị tại nhà

Chăm sóc tại nhà đúng cách cũng giúp giảm các triệu chứng khó chịu cho bé. Tuy nhiên với các triệu chứng viêm amidan phụ huynh vẫn nên cho bé dùng một số loại thuốc theo hướng dẫn của bác sĩ để loại bỏ tối đa các vi khuẩn, virus bên trong amidan. 

• Sử dụng nước muối sinh lý

Nước muối có tính sát trùng rất mạnh sẽ hỗ trợ loại bỏ các vi khuẩn đang tấn công bên trong amidan. Phụ huynh cho bé súc miệng với nước muối ngày 2 lần vào sáng và tối có thể giúp cải thiện tối đa các triệu chứng viêm amidan.

Ngoài ra cha mẹ cũng có thể pha một thìa nhỏ muối tinh cùng nước ấm sẽ giúp họng bé dễ chịu hơn. Dùng nước muối cũng có thể giảm tình trạng hôi miệng đáng kể nên phụ huynh cần đặc biệt lưu ý.

• Uống nước chanh mật ong ấm

Chanh có chứa rất nhiều vitamin C giúp tăng sức đề kháng trong khi mật ong có tính kháng khuẩn cao. Cho bé uống nước chanh mật ong ấm hằng ngày còn giúp thanh lọc cơ thể, đào thải độc tố để giúp cơ thể khỏe mạnh hoàn toàn.

Mẹ chỉ cần chuẩn bị khoảng 1- 2 thìa mật ong cùng nửa quả chanh hòa cùng 1 ly nước ấm, sau đó cho bé dùng ngay khi còn ấm. Chú ý sau đó nên ăn sáng đầy đủ để tránh làm hại dạ dày. 

• Trà bạc hà và mật ong

Bạc hà cũng là thảo dược có tính kháng khuẩn cực kỳ tốt. Tính the mát của bạc hà còn làm giảm cảm giác đau rát và ngứa họng đáng kể. Vị trà bạc hà kết hợp cùng mật ong cũng giúp làm dịu thần kinh để bé thấy dễ chịu hơn.

Mẹ chỉ cần dùng 1 vài lá bạc hà tươi hãm cùng nước sôi để các tinh chất trong lá ra hết, sau đó hòa cùng một ít mật ong và uống ngay khi còn ấm. 

• Quất ngâm mật ong

Tương tự như chanh, quất cũng có chứa nhiều vitamin C đồng thời còn có hương vị rất hấp dẫn. Quất ngâm mật ong là bài thuốc dân gian tuy đơn giản nhưng đã được áp dụng rất lâu đời trong điều trị các chứng ho do viêm họng hay amidan.

Cách thực hiện rất đơn giản, mẹ chỉ cần dùng 1- 3 quả quất rửa sạch lớp vỏ ngoài, thái lát mỏng rồi trộn cùng hỗn hợp mật ong. Cho hỗn hợp vào chén nhỏ rồi hấp cùng nồi cơm, đợi cơm chín thì hỗn hợp cùng chín. Cho bé ngậm lát quất trong 15 phút và dùng luôn phần mật ong. Nên dùng khi còn nóng để đạt hiệu quả tốt nhất. 

• Chú ý chế độ sinh hoạt

Khi bị viêm amidan, sức khỏe của bé đang rất yếu nên dễ dàng mắc các bệnh lý khác hơn. Bên cạnh các phương pháp điều trị phụ huynh cần kết hợp song song với chế độ sinh hoạt và dinh dưỡng hợp lý để phục hồi sức khỏe nhanh chóng nhất.

Theo đó mẹ nên ưu tiên cho con uống nước ấm, ăn các món lỏng để dễ nuốt hơn. Bổ sung vitamin c, đạm cùng các khoáng chất trong những thực phẩm như rau củ, thịt cá hay các loại trái cây sẽ giúp con khỏe mạnh và đẩy lùi bệnh sớm.

Ngoài ra, mẹ nên để con nghỉ ngơi nhiều hơn, tránh ra nắng hay nói quá nhiều vì sẽ làm tổn thương cổ họng hơn. Nếu có có dấu hiệu bị sốt có thể chườm ấm để hạ sốt và tránh lạm dụng các loại thuốc Tây. Hãy đưa bé đến bệnh viện nhanh chóng nếu phát hiện triệu chứng bất thường nào khác.

Phẫu thuật amidan

Hầu hết việc phẫu thuật cắt amidan chỉ được áp dụng cho các trường hợp mãn tính, khi bệnh tái phát trên 5 lần hoặc kèm theo các triệu chứng amidan sưng to, có mủ lớn. Trong trường hợp có xuất hiện biến chứng việc phẫu thuật cũng được chỉ định nhanh chóng để bảo vệ sức khỏe trẻ.

Dù hiện nay phẫu thuật amidan đều là thủ thuật khá đơn giản nhưng vẫn không được khuyến khích nhiều. Do amidan có liên quan đến hệ thống miễn dịch nên nếu cắt bỏ có thể khiến bé dễ bị nhiều bệnh lý khác hơn. Vì thế nó chỉ được chỉ định thực sự cần thiết.

Phòng tránh viêm amidan ở trẻ nhỏ

Phòng tránh sớm nguy cơ mắc bệnh chính là cách bảo vệ sức khỏe trẻ tốt nhất. Thay đổi lối sống khoa học lành mạnh, vệ sinh thân thể sạch sẽ chính là một trong những cơ sở hàng đầu để ngăn ngừa tối đa nguy cơ mắc bệnh.

Để ngăn ngừa viêm amidan cho bé, phụ huynh cần lưu ý các vấn đề sau

• Vệ sinh răng miệng sạch sẽ hằng ngày, đánh răng 2 lần sáng và tối hoặc kết hợp thêm các loại nước súc miệng, nước muối để loại bỏ vi khuẩn tốt hơn.
• Rửa tay sạch sẽ trước khi ăn, sau khi đi vệ sinh và sau khi vừa vui chơi bằng các loai xà phòng sát khuẩn
• Giữ ấm cơ thể cho trẻ đặc biệt vào các thời điểm thay đổi thời tiết, luôn mặt áo ấm kín cổ khi ra ngoài
• Đeo khẩu trang khi ra ngoài hay khi tới những nơi đông người để phòng tránh các bệnh viêm nhiễm
• Điều trị triệt để các bệnh lý liên quan
• Bổ sung đầy đủ lượng nước mỗi ngày theo thể trọng bé, tăng cường thêm các loại nước trái cây, nước ép rau củ để tăng cường khoáng chất
• Bổ sung đầy đủ các dưỡng chất hàng ngày để bé luôn khỏe mạnh, hỗ trợ sự phát triển tốt nhất về cả thể chất và trí não
• Tránh xa những nơi có muôi trường ô nhiễm, nhiều khói bụi hay thuốc lá
• Duy trì cho bé thói quen luyện tập thể dục thể thao hằng ngày để cơ thể luôn được khỏe mạnh, phòng chống nguy cơ mắc rất nhiều bệnh lý. 

Viêm amidan ở trẻ nhỏ tuy không quá nguy hiểm nhưng vẫn cần điều trị càng sớm càng tốt để bé phát triển tốt nhất. Đừng quên đưa con đi kiểm tra định kỳ sức khỏe ít nhất 1 năm 1 lần để phát hiện các nguy cơ gây bệnh tiềm ẩn và khắc phục kịp thời.