VIÊM XOANG: Nguyên Nhân, Dấu Hiệu Và Cách Điều Trị HIỆU QUẢ NHẤT Hiện Nay
Viêm xoang là một trong những chứng bệnh về đường hô hấp phổ biến hiện nay với tỷ lệ người mắc ngày càng tăng cao. Người bệnh cần nâng cao kiến thức về nguyên nhân gây bệnh, dấu hiệu cũng như cách điều trị để ngăn ngừa tình trạng xuất hiện các biến chứng nguy hiểm như viêm phế quản, nhiễm trùng mắt, viêm màng não,…
Viêm xoang là gì? Viêm xoang có mấy loại?
Theo các chuyên gia tai mũi họng, viêm xoang (tiếng anh là Sinusitis) là tình trạng viêm và sưng ở niêm mạc xoang. Thông thường, các xoang (một hệ thống hốc rỗng nằm trong xương sọ, bao quanh mắt, trán, mũi, răng hàm) khỏe mạnh sẽ chứa đầy không khí, tuy nhiên khi viêm xoang hình thành, chức năng dẫn lưu dịch bị cản trở, từ đó dẫn đến hiện tượng tắc nghẽn dịch nhầy, tạo điều kiện cho vi sinh vật gây bệnh phát triển.
Nhiễm trùng xoang dưới 4 tuần thì được gọi là viêm xoang cấp tính. Tuy nhiên, nếu tình trạng bệnh kéo dài trên 8 tuần thì rất có thể bạn đã bị viêm xoang mãn tính và lúc này quá trình điều trị sẽ khó khăn, phức tạp hơn rất nhiều.
Ngoài viêm xoang cấp và mãn tính, nếu xét theo mặt cấu trúc thì viêm xoang còn được phân thành các dạng như:
- Viêm xoang mũi: Là tình trạng vi khuẩn, virus tấn công vào lớp niêm mạc lót ở xoang mũi làm cho vùng xoang mũi bị viêm nhiễm.
- Viêm xoang hàm: Là tình trạng các lớp niêm mạc bao phủ bề mặt xoang hàm (các hốc xoang nằm quanh vùng mắt và hai bên má) bị viêm nhiễm.
- Viêm xoang trán: Là tình trạng có dịch nhầy tiết ra quá nhiều ở các xoang ngay sau mắt, mũi, trán và mắt, làm tắc nghẽn và gây áp lực cho vùng thái dương và trán.
- Viêm xoang bướm: Là tình trạng phù nề, xuất hiện hiện tượng viêm nhiễm và dịch mủ ở xoang bướm (bộ phận nằm sâu dưới phần nền của hộp sọ, ở giữa xương cánh hai bên mũi).
- Viêm xoang sàng trước: Là tình trạng xuất hiện viêm nhiễm ở vị trí xoang nằm ngay giữa xoang trán và xoang mũi, hốc mắt và hốc mũi.
- Viêm xoang sàng sau: Là tình trạng các xoang nằm ở phía sau gáy bị viêm nhiễm, xuất hiện nhiều dịch nhầy.
- Viêm đa xoang: Là tình trạng nhiễm trùng xoang nguy hiểm khi tất cả các xoang đều bị viêm nhiễm.
Để biết chính xác bản thân bị viêm xoang loại nào, người bệnh nên đi bệnh viện thăm khám ngay khi cơ thể xuất hiện những triệu chứng bất thường.
Dấu hiệu, nguyên nhân bệnh viêm xoang là gì?
Nhận biết rõ nguyên nhân cũng như dấu hiệu bệnh là điều quan trọng giúp người bệnh hạn chế nguy cơ mắc, đồng thời biết cách xử lý nếu chẳng may rơi vào tình trạng này.
Nguyên nhân gây bệnh viêm xoang
Viêm xoang là một trong những bệnh lý Tai – Mũi – Họng hình thành do nhiều nguyên nhân khác nhau, điển hình như:
- Thường xuyên tiếp xúc, làm việc trong môi trường bị ô nhiễm
- Do sự tấn công của các loại virus, vi khuẩn thường cơ trú tại đường hô hấp như Haemophilus influenzae, Streptococcus pneumoniae, trực khuẩn mủ xanh (P.aeruginosa), E.coli, tụ cầu và liên cầu khuẩn…
- Cơ địa dị ứng, thường xuyên bị dị ứng thức ăn, thuốc hoặc hóa chất,…khiến cho niêm mạc mũi bị phù nề.
- Hệ miễn dịch, sức đề kháng kém không đủ sức để chống trả lại sự tấn công của virus, vi khuẩn gây bệnh.
- Không chú ý vệ sinh cá nhân, lười đánh răng, thường xuyên cho tay lên ngoáy mũi,…
- Mắc các bệnh lý làm tăng nguy cơ viêm xoang, chẳng hạn như bệnh polyp, cảm lạnh thông thường, viêm mũi dị ứng, hen suyễn, nhiễm trùng răng, rối loạn hệ miễn dịch, viêm tai giữa, viêm amidan,…
- Thường xuyên hút thuốc lá hoặc tiếp xúc với khói thuốc lá.
- Có tiền sử bị trào ngược dạ dày thực quản.
- Cấu trúc xoang bất thường như xoang hẹp, vách ngăn bị lệch bẩm sinh,…
- Do cấu trúc màng nhầy hoạt động kém.
- Mất cân bằng nội tiết tố cũng có thể là nguyên nhân dẫn đến viêm xoang.
- Sự căng thẳng mệt mỏi trong thời gian dài cũng tác động đến màng nhầy và xoang.
Triệu chứng của viêm xoang
Khi bị viêm xoang, dù là viêm xoang cấp tính, mãn tính hay viêm xoang sàng, viêm xoang trán, viêm đa xoang,… người bệnh đều gặp phải một số triệu chứng điển hình như:
- Chảy nước mũi liên tục
- Dịch mũi từ loãng, trong dần dần chuyển sang đặc, có màu sắc bất thường (với viêm xoang trước, dịch mũi chảy ra mũi trước; viêm xoang sau, dịch mũi sẽ chảy xuống cổ họng, nếu không điều trị sớm có thể gây viêm họng)
- Thường xuyên bị nghẹt 1 bên mũi hoặc cả hai và dẫn đến tình trạng khó thở, thở khò khè
- Đau nhức vùng má (viêm xoang hàm), đau nhức giữa hai mắt (viêm xoang sàng trước), đau nhức tập trung ở vùng gáy (viêm xoang bướm, viêm sàng sau), đau ở giữa hai lông mày (viêm xoang trán)
- Vị giác và khứu giác suy giảm, khó nhận biết được các mùi vị
- Sốt nhẹ kéo dài
- Cơ thể mệt mỏi
- Hơi thở có mùi hôi
Bệnh viêm xoang có nguy hiểm không?
Tưởng chừng chỉ là một căn bệnh về đường hô hấp đơn giản, nhưng các chuyên gia Tai – Mũi – Họng khẳng định bệnh viêm xoang có nguy hiểm. Nếu không được phát hiện sớm và điều trị kịp thời, người bệnh có khả năng cao phải đối mặt với một số biến chứng như:
- Biến chứng đường hô hấp: Viêm họng, viêm phế quản cấp tính, viêm phế quản mạn tính, viêm thanh quản
- Biến chứng ở mắt: Viêm ổ mắt, Áp xe mi mắt, viêm túi lệ, viêm tấy ổ mắt, viêm dây thần kinh thị giác sau nhãn cầu, viêm phần phụ mắt,…
- Biến chứng não: Nhiễm trùng não, viêm màng não, áp xe não,…
- Biến chứng viêm xoang ở tai: Khoang mũi thông với tai nên khi bị viêm mũi, dịch mủ có thể lan tới tai gây viêm tai giữa, thậm chí nặng hơn nữa là dịch mủ tạo áp lực làm thủng màng nhĩ, dẫn đến điếc.
Ngoài ra, người bệnh có thể gặp biến chứng viêm xoang ở mạch máu hoặc xương. Theo các chuyên gia y tế, khi gặp các biến chứng viêm xoang, mọi người có thể thấy hiện tượng mắt hoặc hốc mắt sưng đỏ; đau mắt mỗi khi cử động mắt; thị lực thay đổi hoặc đau đầu như búa bổ; co giật; cổ căng cứng; suy giảm trí nhớ,…
Điều trị viêm xoang như thế nào?
Như đã đề cập đến ở trên, bệnh viêm xoang có thể dẫn đến nhiều biến chứng nguy hại cho sức khỏe. Chính vì thế, người bệnh cần đi thăm khám và chữa càng sớm càng tốt khi có những triệu chứng bất thường. Vậy hiện tại, bệnh viêm xoang có thể được điều trị theo những phương pháp nào? Hãy tìm hiểu qua phần nội dung dưới đây.
Điều trị viêm xoang bằng Tây y
Sử dụng thuốc Tây là phương pháp 8/10 người bị viêm xoang sẽ ưu tiên lựa chọn hàng đầu. Thuốc trị viêm xoang loại nào tốt? Dưới đây là một số loại thuốc Tây thường được bác sĩ khuyên dùng cho bệnh nhân viêm xoang mũi:
- Thuốc kháng sinh: Beta-lactam, Cephalosporin, thế hệ 1, 2, Macrolide, Amoxicillin (+ Acid clavulanic/clavulanate), Cefdinir, Erythromycin… là những liều thuốc bệnh nhân viêm xoang thường được chỉ định uống. Liều dùng thuốc có thể kéo dài từ 7-14 ngày, tùy thuộc vào tình trạng bệnh của mỗi người. Thuốc kháng sinh kháng histamin H1 có thể được kê đơn cho trường hợp bệnh nhân bị viêm xoang mũi dị ứng.
- Thuốc chống sung huyết: Viêm xoang thường khiến bệnh nhân gặp phải tình trạng phù nề ở các hốc xoang hoặc tắc nghẽn dịch mũi. Khi đó, mọi người cần sử dụng thuốc chống sung huyết để dịch nhầy dễ dàng đào thải, giảm tắc nghẽn mũi, có tác dụng thông mũi nhanh. Thành phần của nhóm thuốc này có thể chứa Phenylpropanolamine, Phenylephrine và Ephedrine… Lưu ý, không lạm dụng thuốc trong thời gian dài, tốt nhất chỉ nên dùng thuốc dưới 10 ngày. Thuốc chống chỉ định cho trẻ em, người mắc bệnh tim mạch, tiểu đường, huyết áp, phì đại tuyến tiền liệt,…
- Thuốc xịt mũi chứa corticoid: Thuốc có tác dụng giảm phù nề, ngăn ngừa tiết dịch mũi. Loại thuốc này chỉ nên được dùng trong thời gian ngắn vì thuốc có thể gây nhiều tác dụng phụ không tốt cho sức khỏe.
- Thuốc giảm đau chống viêm: Một số loại thuốc có thể kể đến là Paracetamol, Ibuprofen, Diclofenac… cho tác dụng hạ sốt, giảm đau nhức đầu trong giai đoạn cấp của viêm xoang.
Với thành phần kháng sinh mạnh, thuốc Tây cho tác dụng loại bỏ triệu chứng của bệnh viêm xoang một cách nhanh chóng. Tuy nhiên, thông thường thuốc chỉ cho tác dụng tạm thời, không thể loại bỏ dứt điểm bệnh.
Hơn nữa, mọi người cần biết rằng, nếu lạm dụng thuốc Tây trong thời gian dài có thể sinh ra tình trạng nhờn thuốc hoặc gặp tác dụng phụ như đau đầu, nổi mẩn đỏ, tiêu chảy, đau dạ dày, gây hại cho gan thận…
Các chuyên gia Tai – Mũi – Họng cho biết nếu điều trị nội khoa bằng thuốc không có tác dụng, bệnh tái đi tái lại nhiều lần, hoặc tình trạng viêm xoang lâu năm, người bệnh có thể sẽ được khuyên phẫu thuật nội soi mũi xoang. Phương pháp này tốn kém và cho hiệu quả tốt nhưng cũng tiềm ẩn nhiều rủi ro nên các bạn cần cân nhắc thật kỹ trước khi quyết định tiến hành thủ thuật này.
Chữa viêm xoang bằng mẹo dân gian
Từ xa xưa, trong dân gian vẫn lưu truyền nhiều mẹo dân gian điều trị viêm xoang mũi, viêm mũi dị ứng. Điển hình như:
- Dùng ngó sen và gừng: giã nát ngó sen và gừng, trộn đều và đắp dọc sống mũi trong khoảng 15 phút, tuần thực hiện 2-3 lần.
- Chữa viêm xoang bằng tỏi và mật ong: Giã nhuyễn tỏi, vắt lấy nước cốt và trộn cùng mật ong theo tỷ lệ bằng nhau. Thoa đều hỗn hợp vào niêm mạc mũi và để như vậy khoảng 1 tiếng rồi rửa lại bằng nước sạch. Thực hiện 2 lần/tuần.
- Chữa viêm xoang bằng gừng và hành: Giã nát và lấy nước cốt 2 củ hành, 1 củ gừng nhỏ. Trộn hỗn hợp lại với nhau và thoa lên mũi khoảng 30 phút rồi rửa sạch bằng nước muối pha loãng. Thực hiện ngày 2 lần, liên tục như vậy trong vòng 2 tuần.
- Rửa mũi bằng nước muối sinh lý: Cho nước muối vào bình rửa mũi chuyên dụng hoặc xilanh, bơm nhẹ vào từng lỗ mũi để làm sạch các khoang mũi và hốc xoang. Thực hiện 2 lần/ngày.
- Cách trị viêm xoang tại nhà với nhà trầu không: Rửa sạch một nắm lá trầu không tươi, vò nát, cho vào nồi nước đang đun sôi, đun thêm khoảng 5 phút rồi nhấc ra. Dùng khăn trùm kín đầu và tiến hành xông mũi bằng nước lá trầu không vừa đun. Thực hiện 1-2 lần/ngày, mỗi lần xông khoảng 10 phút. Chú ý giữ khoảng cách để không bị bỏng hơi.
Ngoài các cách trên, người bệnh có thể chữa viêm xoang bằng hạt gấc, lá lốt, rượu tỏi,… Các mẹo dân gian này đều dễ thực hiện, chi phí rẻ, nguyên liệu dễ kiếm. Tuy nhiên, phương pháp này thường áp dụng cho người bị viêm xoang nhẹ, viêm xoang cấp tính. Trường hợp viêm xoang lâu năm, viêm xoang mạn tính, mọi người nên tìm đến phương pháp điều trị chuyên sâu hơn, chẳng hạn như việc dùng Đông y.
Điều trị bệnh viêm xoang bằng Đông y
Theo quan niệm Đông y, bệnh viêm xoang hình thành do gan hỏa phế nhiệt, thận âm hư làm mất cất bằng âm dương trong cơ thể; đồng thời hỏa vượng khiến độc tố tích tụ làm cho chính khí bị suy yếu, tạo điều kiện cho ngoại tà xâm nhập và sinh ra tình trạng viêm nhiễm, nhiễm trùng.
Để loại bỏ dứt điểm tình trạng viêm xoang, Đông y đã đề ra nguyên tắc trị bệnh tận gốc bằng cách cân bằng âm dương, đẩy lùi tà khí, khôi phục chính khí. Một khi âm dương ổn định, hỏa tự sẽ yên vị, chính khí vững hơn, sức đề kháng được tăng cường, từ đó tà khí sẽ tự lui giúp bệnh được loại bỏ và hạn chế nguy cơ tái phát.
Viêm xoang nên ăn gì, kiêng gì?
Để bệnh viêm xoang nhanh chóng được điều trị khỏi, bên cạnh việc dùng thuốc, người bệnh cũng cần chú ý đến chế độ ăn uống, sinh hoạt. Vậy bệnh nhân viêm xoang nên ăn gì, kiêng gì? Chúng tôi sẽ giải đáp ngay sau đây.
Viêm xoang nên ăn gì:
- Thức ăn giàu kẽm: Nghêu, sò,…
- Thực phẩm giàu omega 3: Dầu cá, cá hồi, cá mòi, cá nục…
- Thực phẩm giàu vitamin C: Cam, bưởi, chuối, kiwi, rau xanh…
- Thực phẩm giàu tiền sinh tố A: Đu đủ, bí đỏ, khoai lang…
Viêm xoang kiêng ăn gì:
- Sữa và chế phẩm từ sữa
- Nhóm thực phẩm gây dị ứng như tôm, hải sản, đậu nành, đậu phộng,…
- Thực phẩm cay nóng
- Đồ lạnh
- Thực phẩm chứa chất kích thích
- Đồ ăn chế biến sẵn, nhiều dầu mỡ
- Đường tinh luyện
Trên đây là toàn bộ kiến thức về bệnh viêm xoang, bao gồm nguyên nhân, dấu hiệu, cách điều trị và hướng dẫn chế độ ăn uống hợp lý. Hy vọng với những thông tin này, mọi người sẽ nâng cao nhận thức về bệnh và biết cách phòng tránh bằng cách vệ sinh mũi sạch sẽ hàng ngày, đeo khẩu trang khi đi ra ngoài, giữ ấm vùng cổ và mũi khi trời lạnh,… Chúc mọi người luôn khỏe mạnh!
Bình luận
Trở thành người đầu tiên bình luận cho bài viết này!